دوشنبه سوم ذی الحجه سال 10 هجری قمری، 15 اسفند سال 10 هجری شمسی، 4 مارس 632 میلادی
امروز، کاروان پیامبر(ص) به "مَرٌُ الظٌَهران" رسید و تا شب، در آن جا توقف کرد. آن گاه کاروانیان شبانه به سوی "سَرِف" حرکت کردند و به جایی رسیدند که منزل بعد از آن، مکه معظمه بود.حاجیان دیگری در بین راه به جمع مسافران حرم امن الهی ملق شده اند. اینک کاروان رسول خدا پذیرای بیش از صد هزار نفر است.
فراق مدینه از یار به دهمین روز خود رسیده است و مسجد زیبای نبوی، ده شبانه روز است که بی فروغ مانده.نه پیامبری.... نه وصی پیامبر و نه خاندان پاک و مطهر او.
سال ها پیش، پیامبر اسلام(ص)، با ورود به مدینه، شروع به ساختن مسجدی کردند، که قبر شریف آن حضرت اینک در همین مسجد قرار دارد. قسمت شمالی مسجد، محل عبادت و صفٌه های جنوبی آن،آسایشگاه مهاجرانی بود که از مکه با رسول خدا(ص) کوچ کرده بودند و در مدینه منزلی نداشتند و یا محل خواب انصار فقیر و بی بضاعت بود.
آری، مسجد رسول خدا(ص) در مدینه استراحتگاه چهارصد قفیر و بینوا بود که هر یک از آنها به طریق کسب و کار یا با کمک از بیت المال مسلمانان و غنایم جنگی به تدریج، سرمایه ای به دست می آوردند و منزلی می گرفتند.
در کنار مسجد پیامبر(ص)، خانه جمعی از مهاجران و انصار قرار داشت که برخی از ایشان برای افتخار، از خانه های خود روزنه ها و درهایی به این مسجد باز کرده بودند... جبرئیل نازل گردید و چنین پیام آورد: در های این خانه به مسجد،همگی بسته شود، جز درِ خانه علی(ع).
جماعتی به اعتراض سخنانی گفتند.یان سخنان به پوش پیامبر(ص) رسید.پس فرمودند:
"ای مردم، بدانید که من فرمان یافته ام جز درِ خانه علی، درِ خانه همه مهاجران و انصار را به مسجد ببندم.شنیده ام که برخی از شما سخنی گفته اید.به خدا سوگندمن از خود نه دری را بستم و نه دری را گشودم،بلکه این فرمانی از سوی خداوند است که باید پیروی کنم"(2)
پاورقی:
1-اشاره به حدیثی ز امام رضا(ع):عوالم العلوم / ج 15 / ص 223
2-بحارالانوار / ج 1 / صص 20 و 23 و برخی از مدارک معتبر اهل تسنن: صحیح ترمذی / ج 2 / ص 301. مستدرک الصحیحین / ج 3 / صص 116 و 125
یکشنبه سوم ذی الحجه سال 10 هجری قمری، 15 اسفند سال 10 هجری شمسی، سوم مارس 632 میلادی
در نهمین روز سفر حجة الوداع، کاروان عظیم پیامبر (ص) به (عُسفان) رسید.
رسول اکرم(ص) با عزمی راسخ به همراه قافله هفتاد هزار نفری خود، همچنان به سمت مکه پیش می روند تا آخرین فرمان های خداوند را اجرا کنند.سفری با دو ماموریت الهی: اجرای صحیح مراسم حج و آموزش واجبات و مستحبات آن به مسلمانان و همچنین اعلام عمومی امر ولایت و امامت و تعیین جانشین خویش به فرمان خداوند، چرا که دیگر خورشید عمر مبارکشان رو به افول نهاده است.
امیرمومنان(ع) هم با سپاهیان خویش از یمن به سمت مکه در راه است و بی صبرانه در انتظار دیدار رسول خداست.
اغلب مورخان و محدثان، به تواتر در کتب خویش نقل کرده اند که رسول خدا (ص) فرموده است:" اولین کسی که در روز قیامت در کنار حوض کوثر، بر من وارد می شود، علی است.او همان جوانمردی است ک پیش از هرکس اسلام آورد و نماز گزارد و به فرمان خدا و رسول گردن نهاد"
ابوذر غفاری می گوید:از رسول گرامی خدا(ص) شنیدم که درباره امیرمومنان(ع) می فرمودند:"یا علی، تو اولین کسی هستی که به من ایمان آوردی.تو کسی خواهی بود که در قیامت با من مصافحه می کنی. تو راست گویِ بزرگواری.تو کسی هستی که جداسازنده حق و باطلی و حق همواره با توست. تو پیشوا و رهبر مومنانی. تو برادر من، وزیر من، و بهترین کسی هستی که پس از من باقی خواهی ماند و وعده های مرا انجام می دهی"
"یاعلی، اگر تو نباشی، پس از من، مومنان شناخته نمی شدند"
آری، با ولایت و امامت علی و یازده امام از فرزندان او(علیهم السلام)، اهل ایمان از کافران، باز شناخته می شوند، چرا که علم کتاب نزد آنهاست و آنان گواه حقانیت آیین اسلام اند.ایشان اند ک فهم درست از دین پیامبرند و قرائت و تفسیر آنان از دین باید معیار باشد. و در زما ما نیز چنین است که هرکس درک خود را با امام زمان خویش محک زند، حق را یافته و در صراط امن الهی است و اگر او را مقتدای خویش قرار ندهند، در مسیر کفر و گمراهی، حیران و سرگردان خواهد بود.
پاورقی:
1-اشاره به حدیث نبوی (ص) که فرمودند: "انبیا و اوصیاء ایشان روز غدیر خم را عید می گرفتند".عوالم العلوم / ج 15 / ص 211 . در برخی مدارک این روز را روز ادریس،هود،... نیز نامگذاری کرده اند.
2-بحارالانوار / ج 39 / ص 207 و از اهل تسنن:کنز العمال / ج 6 / ص 402
شنبه دوم ذی الحجه سال 10 هجری قمری، 14 اسفند سال 10 هجری شمسی، دوم مارس سال 632 میلادی
در هشتمین روز ، کاروان حجة الوداع که به "قُدَید" رسیده است، در آنجا توقف می کند.امیر مومنان علی(ع) و همراهان او-که به فرمان پیامبر(ص) برای دعوت به حق و جمع آوری زکات و جِزیه(1) به نَجران و یمن رفته اند-هم اینک با همراهان خود به سمت مکه ره می سپارند.
نجران-که منطقه ای مسیحی نشین در مرز یمن و حجاز است-خود حکایتی در فضیلت خاندان وحی در خاطره دارد.چند ماه پیش، هیئت نمایندگی مسیحیان نجران،مرکب از شصب تن از برگزیدگان این قوم در پاسخ به ندای پیامبر(ص)- که آنهارا به قبول اسلام دعوت کرده بود-وارد مدینه شدند و وقایع و گفت و گو های بسیاری بین آنها و آخرین فرستاده خدا پیش آمد. سرانجام رهبران مسیحی نجران از قبول اسلام سرباز زدند و حاضر به پرداخت جزیه نشدند.
رسول خدا(ص) ایشان را به مباهله فرا خواندند.بدین سان که از هر یک از دو طرف، برگزیده ترین ها، در نقطه ای خارج از مدینه به نفرین برخیزند تا خداوند دروغگویان را از رحمت خویش دور سازد و بر آنان عذاب فرو فرستد.
قرآن چنین می فرماید:
"فَقُل تَعالوا نَدعُ ابناءَ نا و ابناءَکم و نساءَنا و نساءِکُم و انفُسَنا و انفُسَکُم ثُمٌَ نبتهِل فَنَجعَل اللهِ علی الکاذِبین" (آل عمران / 61)
"پس بگو:بیایید- حاضر شویم-تا پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و خودمان و خودتان را فرا بخوانیم.سپس دعاکنیم تا خداوند دروغگویان را به لعنت( و مجازات) خویش گرفتار سازد"
لحظات مباهله فرا رسید و دیدگان حیرت زده مسیحیان سیمای مطمئن و آرام پیامبر(ص) را مشاهده کردند که قدم به میدان مباهله می گذارد. در حالی که کودکی را در آغوش دارد و دست گلبوته ای دیگر را در دست می فشرد. بانویی در پس حضرتش حرکت می کند و در پشت سر آنها شوی افتخار آفرین این بانو، چهره آشنای عبادت و رزم، گام بر می دارد.به راستی، پیامبر(ص) تا چه اندازه به دعوت و دعای خود اعتقاد دارد که عزیزترین کسان خود را به وادی بلا و خطر آورده است؟
... چنین بود که گروهی از نجرانیان مسلمان شدند و بقیه از بیم هلاک شدن، جزیه دادن را پذیرفتند و از درِ صلح در آمدند و شاه مردان به گواهی همین آیه به " نفس پیامبر و جان رسول خدا" شهرت یافت.(2)
پاورقی:
1-مالیاتی که مسیحیان و یهودیان به حکومت اسلامی می پردازند تا حکومت اسلامی در برابر دشمنان از آنان محافظت کند و امنیت ایشان را تامین نماید.
2-بحارالانوار / ج 25/ ص 223 و برخی از مدارک معتبر اهل تسنن: صحیح مسلم/ باب فضائل الصحابه . صحیح ترمذی / ج 2 / ص 300. مسند احمد / ج 1 / ص 185
جمعه اول ذی الحجه سال 10 هجری قمری،13 اسفند سال 10 هجری شمسی،اول مارس سال 632 میلادی
در هفتمین روز از طی مسیر مدینه تا مکه، کاروانیان با عبور از "جُحفَه"و "غدیر خم" عازم "قُدَید"می شوند."جحفه" در 156 کیلومتری مکه، میقات کسانی است که از مسیر شام و مصر به مکه مشرف می شوند.(امروزه هم وطنان ایرانی ما نیز –درصورتی که در برنامه حج آنها، تشرف به مکه پیش از زیارت مدینه باشد-از این میقات احرام می بندند)
تقریبا در سه کیلومتری این محلبه طرف مکه، غدیر خم قرار دارد که آب گیری باصفا در خود دارد و درختانی کهن سال برا آن سایه انداخته اند.جحفه-که سه راهی مسیرهای مدینه، عراق و مصر به حساب می آید-خود یادآور خاطرات شیرینی است.یک سال پیش، یعنی در سال نهم هجرت، در همین محل بود که امیرمومنان(ع) به ابوبکر رسیدند و ماموریت ابلاغ آیات برائت را از او تحویل گرفتند و به دستور پیامبر خدا(ص)، وی را به مدینه بازگرداندند.
چنان که می دانیم،وقتی آیات آغازین سوره برائت نازل گردید و رسول اکرم(ص) فرمان یافتند که آن آیات را در ایام حج به مشرکان ابلاغ و اتمام حجت کنند، ابتدا ابوبکر را،به سبب کینه نداشتن مشرکان از وی و اصرار برخی از دوستانش، به همراه چهل نفر، مامور انجام فرمان ساختند.اما ... ساعتی بعد، جبرئیل نازل گردید و پیغام خدا را رسانید که:
"این کار را حتما باید خود پیامبر یا کسی از او باشد، صورت دهد"(2)
در اینجا بود که امیر مومنان(ع)که به بیان قرآن"نَفسِ نبی" و "جان پیامبر(ص)"(3) بود-ماموریت یافت و پای در راه گذاشت تا تنها ویگانه در برابر مشرکان مکه بایستد و پیام را ابلاغ کند.
...چنین بود که جحفه بار دیگر فضیلت بی حد و برتریِ بی قیاسِ ابوتراب را نسبت به دیگر مسلمانان گواه آورد و در پی آن، در دهم ذی الحجه سال نهم،بانگ رسای علوی در جَمَره عَقَبه در مِنا طنین انداز شد که:
"خدا و رسول او، از عهدی که مشرکان با شما بستند و شکستند، بیزاری می جوید..."
پاورقی:
1-اشاره به آیه 3/ مائده
2-بحارالانوار/ ج 35 / صص 284-313 و الغدیر / ج 6 / صص 338-341 به استناد هفتاد و سه دانشمند سنی از جمله: مسند احمد حنبل/ ج 3 / صص 212 و 283 و جامع ترمذی / ج 2 / ص 135 و الدٌرالمنثور سیوطی / ج 3 / ص 209
پنج شنبه 30 ذی القعده سال 10 هجری قمری، 12 اسفند سال 10 هجری شمسی، 28 فوریه سال 632 میلادی
امروز، آخرین روز از ماه ذی القعده است و کاروان حج در طی این مسیر از مدینة النبی تا مکه، به محلی به نام "ابواء" می رسد.این دیار برای پیامبر خدا(ص) خاطرات تلخی را به یاد می آورد. حدود پنجاه و هفت سال پیش- آن گاه که فرزند یتیم عبدالله(ع)همراه با مادر جوان خویش آمنه(ع)، از زیارت قبر پدر در یثرب باز می گشتند- در همین محل بود که دیدگان مقدس او در رحلت مادر گرانقدرش اشکبار شد و در موقعیتی که تنها شش بهار از عمر سرورِ پیامبران الهی سپری شده بود،با غم فراغ مادر همنشین شد.(2)
این همه بار غم بسیار تلخ می نمود، ام محمد امین(ص) خدا را همیشه با خود داشت و لطف بی پایان خداوندی همراه او بود.
...حال پس از سال ها، آن کودک یتیم، رسالت بیست و سه ساله ی خود را به پایان رسانید.او به فرمان معبود بی همتا رهسپار مکه شده بود تا آخرین برگ های رسالت خویش را نیز برخواند، رسالتی که جز او کسی را توان تحمل و انجام نبود.
آیا در نبود این یگانه پیشوا- که برای مسلمانان، پدری مهربان است-خداوند امتِ رسولِ آخرالزمان را بی سرپرست رها خواهد کرد؟!هرگز!به سانِ یتیمانی بی پناه، در وادی حیرت، بی راهبر خواهد گذارد؟هرگز!
"انا و علیٌُ ابوا هذهِ الامٌه"(3)
"من و علی ، در پدر این امت ایم"
آری، در نبود پیامبر بزرگ(ص)، امیر اهل ایمان(ع) پدرانه قافله اسلام را هدایت می کند و آن را به سر منزل رستگاری می رساند. اگر خداوند مهربان پیامبرش را به بهشت رضوان باز می خواند، به لطف و رحمت خویش برای زمینیان عرت او:علی،حسن،حسین،... و مهدی (علیهم السلام) را باقی خواهد گذاشت و اینک کشتی نجات و صراط مستقیم خداوند، ولی زمان و امام عصر، حجة بن الحسن العسگری عجلل الله تعلی فرجه الشریف است.او پدر مهربان شیعیان و هدایت گر امت هاست که :
"السٌَلامُ علی مَهدیٌِ الاُمَمِ"(4)
"سلام بر مهدی امت ها"
پاورقی:
1-اشاره به آیه 1/ نباء: مصباح کفعمی / ص 698
2-همان گونه که اشاره شد "ابواء" از منزل گاه های بین مکه و مدینه است.از آنجا که قبر مادر بزرگوار پیامبر(ص) در این مکان قرار دارد، این محل همواره مورد توجه و زیارت پیامبر و ائمه(علیهم السلام)بوده است تا آن جا که امام کاظم(ع)در ابواء متولد شده اند: بحارالانوار / ج 48 / ص 1-7
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
